Uzm. Dr. Cansu ATMACA MUTLU - Her Yönüyle Lenfoma
15 Eylül 2023

KÖŞE YAZISI CANSU ATMACA.jpg

Lenfoma, lenfatik sistemimizin kötü huylu hastalığıdır. Lenfatik sistem hem bağışıklık hem de dolaşımda görev alır. Lenf damarlarından ve lenf bezlerinden oluşur. İnsan vücudunda 600’e yakın lenf bezi bulunur. Lenf bezleri birçok sebepten dolayı büyüyebilir. Bu büyüme en çok enfeksiyon kaynaklı görülür. Lenfoma da lenf bezlerinin büyümesine neden olan bir hastalıktır. Tüm dünyada bir milyondan fazla insan lenfoma ile yaşamaktadır ve her gün ortalama 1.000 kişi lenfoma tanısı almaktadır. 

Lenfoma türleri nelerdir?

Lenfomanın iki ana tipi vardır:
- Hodgkin Tipi Lenfoma
- Hodgkin Olmayan Tip Lenfoma (Non-Hodgkin Lenfoma)

Lenfomanın sebebi nedir?

Yaş, cinsiyet, zararlı kimyasallar,  radyasyon ve enfeksiyon gibi bazı risk faktörlerinin lenfomaya yol açabileceği gösterilse de sebebi tam olarak bilinmemektedir.

Lenfoma belirtileri nelerdir?

1. Ağrısız lenf bezi büyümesi: En sık görülen belirtidir. Çoğunlukla boyun, koltuk altı ve kasık bölgesindeki bezeler fark edilme olasılığı en yüksek olan bezelerdir.

Unutulmaması gereken en önemli nokta, lenf bezi büyümesinin onlarca sebebi vardır. Lenfoma bunlardan sadece bir kısmını oluşturan hastalık grubunun adıdır.

2. Gece terlemesi: Özellikle geceleri olan ve giysilerin ve çarşafların ıslanmasına neden olacak ve giysi değiştirmeyi gerektirecek düzeyde şiddetli terlemeler olabilir.

3. Sebebi bilinmeyen ateş: Nedeni ortaya konamamış ve hiçbir sebep yokken vücut ısısının 38ºC’nin üzerinde olması görülebilir.

4. Kilo kaybı: Diyet yapmaksızın veya yeterli beslenmeye rağmen son 6 ay içerisinde vücut ağırlığının %10’undan fazlasının kaybedilmesi lenfomaya eşlik eden bir bulgu olabilir.

Bu bulguların hiçbiri lenfomaya özgü değildir. Birçok hastalıkta benzer belirtiler görülebilmektedir.

Lenfoma teşhisi nasıl konur? Tarama testi var mıdır?

Lenfoma için şu anda aktif bir tarama programı bulunmamaktadır.

Lenfoma teşhisi hastalıklı dokunun çıkartılması ve patolojik olarak incelenmesi ile konur. İğne ile yapılan biyopsilerin sağlıklı sonuç verme olasılığının düşük olması nedeniyle lenfoma şüphesi olan hastada lenf bezinin mümkünse tamamının çıkarılıp incelenmesi gerekir.

Lenfoma nasıl tedavi edilir?

Lenfomaların, 60’dan fazla alt tipi mevcut olup, her alt tipin klinik karakterizasyonu ve tedavisi farklıdır. Lenfoma tedavisi alt tipi, evresi ve riski  belirlenerek planlanır. Tedavi planı yapılırken hastanın yaşı, performansı, ek hastalıklarının varlığı dikkate alınır. Bazı yavaş seyirli lenfomalarda hastaya tedavi verilmez ve hasta belli aralıklarla izlenir. Lenfoma, modern kemoterapi, radyoterapi teknikleri ve kök hücre nakli sayesinde günümüzde tedavi edilebilir kanserler  arasında sayılmaktadır. Yakın zamanda keşfedilen hedefe yönelik akıllı ilaçların kullanımı ile lenfomalar daha az yan etki ile daha başarılı yönetilebilir  hastalıklar haline gelmiştir.