Dünya’da Afet Risklerinin Azaltılması
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 1989 yılında; küresel afet riski azaltma kültürünü teşvik etmek için 13 Ekim günü “ Dünya Afet Risklerinin Azaltılması Günü” olarak belirlenmiştir. Birleşmiş Milletlere üye ülkeler, bir taraftan var olan afet yönetim sistemlerini geliştirirken, diğer taraftan geleceğe yönelik olarak afet zararları ve kayıpları yönünden daha dirençli bir toplum yaratmanın yollarını aramaktadır
Dayanıklı bir gelecek için eşitsizlikle mücadele, bu yılki Uluslararası Afet Riskini Azaltma Günü'nün temasıdır.
Eşitsizlikle mücadele yaklaşımı; cinsiyet, yaş, engellilik, ekonomik ve kültürel farklar nedeniyle afetlerden orantısız bir şekilde etkilenen insanların zararlara maruz kalmalarını ve zarar görebilirliklerini azaltmak için tasarlanmış dikkatli ve koordineli planlamayı gerektirir.
Afetler sırasında ve sonrasında insanların acılarının azaltılmasında hastanelerin önemli bir rol oynaması nedeniyle sağlık sistemlerinde risklerin ve güvenlik açıklarının belirlenmesi daha da önemli hale gelmektedir.
Bakanlığımız Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) Hazırlama Kılavuzu içinde yer alan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ/WHO) Sağlık Acil Durum ve Afet Risk Yönetimi (Sağlık ADARY) Çerçevesi erişilebilir, ayrımcılık yapılmayan katılımı esas alan, kapsayıcı bir yaklaşıma sahiptir. Bu yaklaşım, en yüksek risk altında olanlar ve acil durum/afetlerden orantısız olarak etkilenen insanlar, özellikle en yoksullar, yanı sıra kadın, çocuk, engelli, yaşlı insanlarla, göçmen, mülteci ve diğer yerinden edilmiş kişiler, kronik hastalıkları olan insanların ihtiyaçlarına öncelik vermektedir. Sağlık ADARY içeriğindeki tüm politika ve uygulamalar toplumsal cinsiyet, yaş, engellilik ve kültürel bakış açıları ile bütünleşmelidir.
Sağlık kurumlarında olağan risklerin yanı sıra afet risklerinin yönetimi, başka hiçbir kurumla karşılaştırılamayacak derecede önemlidir:
• Sağlık hizmetinin olağan ve olağandışı tüm durumlarda etkili ve kesintisiz sürmesi hayati önemdedir.
• Hastanelerde her zaman çok sayıda zarar görebilir insan bulunmaktadır.
• Hastaneler, düzenli korunması gereken yüksek maliyetli sistemler, tesisatlar, tıbbi cihazlar ve diğer donanımla hizmet vermektedir.
Bu çerçevede, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından desteklenen Güvenli Hastaneler yaklaşımı, Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) kılavuzunda benimsenmiş olup; Hastanelerin acil durum ve afetler sırasında ve sonrasında fonksiyonlarını sürdürebilmesi, gereken sağlık hizmetlerini kesintisiz olarak sağlayabilmesi; Sağlık çalışanları, hastalar ve ailelerin korunması; Hastane binalarının, donanımın ve kritik hastane sistemlerinin fiziksel bütünlüğünün korunması; Hastanelerin, iklim değişikliği dahil gelecekteki risklere karşı güvenli ve dayanıklı hale getirilmesi hedeflerini esas almaktadır.
Hastane Afet ve Acil Durum Planları (HAP) afet ve acil durumlarda önleme, zarar azaltma, hazırlıklı olma, müdahale ve iyileştirme evrelerine yönelik önlemleri içeren sağlık acil durum ve afet risk yönetimi kapasitelerini güçlendirerek hastanelerin daha güvenli, afetlere daha dayanıklı ve müdahaleye daha hazırlıklı olmasını amaçlamaktadır.
Eğitim ve tatbikatlarla hastane yönetimi ve personelinin deneyim kazanması, afet ve acil durumlarda müdahale süresinin kısalmasını ve hastanelerin afetlere karşı dayanıklılığının artmasını sağlamaktadır.