Kuduz Hastalığı ve Korunma Yolları
Kuduz, hem insan hem hayvan sağılığını etkileyen, insan ve memeli hayvanların çoğunda ensefalit tablosuna sebep olan, ölümcül bir virüs enfeksiyonudur. Genelde enfekte olmuş bir hayvan ısırığı ya da nadir de olsa deriyi zedeleyen tırmalanma aracılığı ile insanlara bulaşır.
Ülkemiz kuduz yönünden endemik bir bölgedir. Ülkemizde yılda yaklaşık 250.000 kuduz riskli temas bildirimi yapılmakta olup yılda ortalama 1-2 kuduz vakası görülmektedir. Ülkemizde kuduza yakalanma ihtimali olan hayvan türleri; köpek, kedi, sığır, koyun, keçi, at, eşek gibi evcil hayvanlar ile birlikte kurt, tilki, çakal, domuz, ayı, sansar, kokarca, gelincik gibi yabani hayvanlardır. Dünyada bugünkü veriler ile fare, sıçan, sincap, hamster, tavşan ve yabani tavşan ısırıklarında insana kuduz geçişi gösterilmemiştir.
Kuduzun önlenmesi en etkili korunma yöntemidir. Kuduzdan korunmak için evcil hayvanların düzenli olarak aşılanması ve yabani hayvanlarla temastan kaçınılması gerekmektedir. Virüsünün yara yerine yerleşmesi ve sonra santral sinir sistemine ulaşması günlerce veya haftalarca sürebilir. Bu nedenle, temas sonrası profilaksi yani kuduz aşılaması ya da kuduz serumu koruyucu olabilmektedir.
Eğer bir hayvan tarafından ısırıldıysanız ya da derinizi zedeleyen ve kanatan bir tırmalanma yaşadıysanız derhal yara bölgesini sabunlu suyla yıkamalı ve en yakın sağlık kuruluşuna aşılama ve antibiyotik ihtiyacı için başvurmalısınız. Acil serviste hekimler tarafından ilk müdahale yapılarak Sağlık Bakanlığımızın yayınlamış olduğu ‘Kuduz Profilaksi Rehberi’ algoritmalarına bakılarak uygun görülen hastaların kuduz ve tetanoz aşıları uygulanmaktadır. Isıran hayvan için, özellikle kedi ve köpeklerde son bir yıl içinde kuduz aşılamasının olması ve hayvanın 10 gün hastalık belirtileri için izlemi çok önemlidir. Kedi veya köpeğin tam doz kuduz aşılaması varsa veya 10 gün içinde hastalık belirtileri ve ölüm olmuyor ise kuduz riski yok denilmektedir.
Unutmayın, kuduz hastalığına karşı önlemler almak, hem sizin hem de sevdiklerinizin sağlığını korumanın en etkili yoludur. Erken müdahale, hastalığın önlenmesinde hayati öneme sahiptir.