Dergimiz Çıkar Çatışması Politikası
25 Kasım 2025

Çıkar Çatışması Politikası

Akademik yayıncılıkta güvenilirliğin ve bilimsel saygınlığın korunması, tüm paydaşların çıkar çatışmalarını şeffaf biçimde beyan etmesine ve etik standartlara uygun şekilde yönetilmesine bağlıdır. Buca Seyfi Demirsoy Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Forbes Tıp Dergisinde tarafsızlık, bağımsızlık ve akademik dürüstlük ilkelerine dayalı bir yayın ortamı tesis edilmesini kurumsal bir sorumluluk olarak kabul eder.

Hastanenin Rolü

Buca Seyfi Demirsoy Eğitim ve Araştırma Hastanesi, çıkar çatışmalarının tanımlanması, beyan edilmesi ve uygun şekilde yönetilmesi konusunda tüm tarafların (yazarlar, hakemler ve editörler) ortak sorumluluğa sahip olduğunu kabul eder. Bu çerçevede:

  • Derginin çıkar çatışması politikası, ICMJE ve COPE tarafından yayımlanan uluslararası yönergelerle uyumlu şekilde yürütülür.
  • Dergi web sitesinde beyan formlarına açık erişim sağlanır ve yayımlanan tüm makalelerde çıkar çatışması beyanı açıkça yer alır.
  • Editöryal süreçlerin şeffaf ve çıkar ilişkilerinden arınmış biçimde yürütülmesi gözetilir.
  • Bildirilen çıkar çatışmalarının editoryal kararlara etkisini en aza indirmek amacıyla, değerlendirme görevleri çıkar ilişkisi bulunmayan kişiler arasında dağıtılır.
  • Beyan edilmeyen veya sonradan ortaya çıkan çıkar çatışmalarında, COPE yönergelerine uygun düzeltici adımlar atılır.

Hastanemizde temel amacı, bilimsel değerlendirmenin yalnızca içerik kalitesine dayanmasını sağlamak ve potansiyel önyargıların etkisini ortadan kaldırmaktır.

Yazarlar İçin Beklenen Standartlar

  • Makalenin tasarımı, yürütülmesi, analizi, yazımı veya yayımlanması sürecinde çıkar ilişkisi doğurabilecek tüm durumların açıkça belirtilmesi.
  • Maddi (fon, danışmanlık, sponsorluk, telif, hisse senedi vb.) ve gayrimaddi (kişisel ilişkiler, akademik rekabet, entelektüel uyuşmazlık vb.) çıkarların eksiksiz bildirilmesi.
  • Çalışma kapsamında alınan tüm proje desteklerinin, hibelerin ve finansal kaynakların açıkça belirtilmesi.
  • ICMJE Potansiyel Çıkar Çatışması Beyan Formu’nun eksiksiz doldurulup makale gönderimiyle birlikte sunulması.
  • Yayımlanan makalelerde çıkar çatışması beyanının makalenin sonunda açıkça yer alması.
  • Sponsorluk anlaşmalarının yazarın veriye erişimini, analizi bağımsız yürütmesini veya çalışmayı yayımlama kararını kısıtlamaması.

Hakemler İçin Beklenen Standartlar

Forbes Tıp Dergisinde çift kör hakemlik uygulanır ve hakemlerin çıkar ilişkilerinden uzak kalması esastır:

  • Değerlendirme sürecini etkileyebilecek nitelikte yazar(lar), kurum(lar) veya konuya ilişkin çıkar ilişkileri bulunan hakemler bu durumu derhal editöryal ofise bildirmelidir.
  • Potansiyel çatışmalar; yakın zamanda yapılan ortak çalışmalar, maddi destek ilişkileri, kişisel yakınlıklar, rekabet durumları veya önemli görüş ayrılıklarını içerebilir.
  • Çıkar çatışması bulunan hakemlerin dosyadan çekilmesi ve değerlendirme sürecine dahil olmamaları sağlanır.

Editörler İçin Beklenen Standartlar

Editöryal kararların bağımsız ve güvenilir şekilde alınabilmesi için editörlerin çıkar ilişkilerinden uzak durması zorunludur:

  • Editörler, değerlendirdikleri çalışmalarla kişisel, kurumsal veya finansal çıkar ilişkisi içindeyse bunu beyan etmeli ve ilgili dosya sürecinden çekilmelidir.
  • Kendi yazdığı veya yakın ilişki içinde olduğu kişi ve kurumlara ait makalelerle ilgili tüm süreçlerden bağımsız kalmalıdır.
  • Yayın kurulu üyeleri veya baş editör tarafından yazılmış makaleler, ayrı bir editör tarafından objektiflik ve gizlilik ilkeleri doğrultusunda yönetilmelidir.
  • Editörler, çıkar ilişkisi bulunabileceği bilinen hakemleri değerlendirme sürecine dahil etmemelidir.
  • Tüm editoryal kararlar ICMJE ve COPE ilkelerine uygun şekilde belgelenmeli ve gerektiğinde ilgili taraflara açıklanmalıdır.