Etik İhlal İddialarının Değerlendirilmesi Politikası
Akademik yayıncılığın güvenilirliği, bilimsel suistimal iddialarının tarafsız, sistematik ve şeffaf biçimde ele alınmasına bağlıdır. Buca Seyfi Demirsoy Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Forbes Tıp Dergisi’nde etik ihlallerin değerlendirilmesinde COPE, ICMJE, WAME ve CSE gibi uluslararası yayın etiği kuruluşlarının ilkeleriyle, ilgili ulusal mevzuatla uyumlu uygulamalar geliştirilmesini temel bir sorumluluk olarak benimser.
Tanım ve Bildirim Yolları
Etik ihlaller; veri uydurma (fabrication), veri çarpıtma (falsification) ve intihal (plagiarism) gibi ciddi bilimsel suistimalleri kapsar. Bu tür ihlaller:
- Yazarlar, hakemler, editörler veya okuyucular tarafından fark edilip bildirilebilir.
- İstatistiksel analizler, çoğaltma çalışmaları veya dijital adli incelemeler yoluyla tespit edilebilir.
Etik ihlal şüphesi durumunda:
- İlk değerlendirme sorumluluğu ilgili derginin editörüne aittir.
- Resmî soruşturma yürütme yetkisi editöre değil, yazarın bağlı bulunduğu kurumlara, fon sağlayıcılara veya yetkili etik kurullara aittir.
Yayın Etiği Soruşturma Prosedürü
- Gizli Ön Değerlendirme
Editör, iddianın niteliğini ve ciddiyetini inceler. Gerekirse şikayet sahibinden kanıtlayıcı belgeler talep edilir. - Yazardan Açıklama Talebi
İddia makul görünüyorsa, editör ilgili yazar(lar) ile gizlilik esasına dayalı yazışma başlatarak açıklama ister. - Açıklamanın Değerlendirilmesi
- Suistimal doğrulanırsa:
- Yazar(lar)dan imzalı açıklama talep edilir.
- Gerekirse geri çekme (retraction) işlemi başlatılır.
- Yazarın bağlı olduğu kurum resmî olarak bilgilendirilir.
- Açıklama tatmin edici ise:
- Editör, şikayet sahibine etik ihlal tespit edilmediğini bildirir.
- Açıklama yetersizse veya sunulmazsa:
- Editör, konuyu yazarın kurumu veya ilgili etik mercilere iletir.
- Resmi soruşturma başlatan kurumdan yazılı teyit, soruşturma planı ve zaman çizelgesi talep edilir.
- Soruşturmanın ideal olarak bildirimi takiben 60 gün içinde başlatılması beklenir.
Kurumlar Arası Gizlilik ve İş Birliği
- Tüm süreç gizlilikle yürütülür, tarafların kimlikleri korunur.
- İletişim yalnızca yetkili kişilerle ve tercihen gizli ibareli yazışmalar veya doğrudan görüşmelerle yapılır.
- Etik şüphe birden fazla dergiyi ilgilendiriyorsa, ilgili editörler arasında gizli iş birliği kurulabilir.
Hastanenin Kurumsal Taahhüdü
Buca Seyfi Demirsoy Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Forbes Tıp Dergisi’nde etik ihlal iddialarının titizlikle değerlendirilmesini, bilimsel kayıtların bütünlüğünün korunmasını ve yayın süreçlerinde şeffaflık ilkesinin güçlendirilmesini taahhüt eder. Bu politika, hastanemizin bilimsel yayıncılığa olan sorumluluğunun temel taşlarından biridir.