Kekemelik Nedir?
Kekemelik konuşma akıcılığının ses ( a-a-a-araba) , hece (ba-ba-ba- balık) veya tek heceli sözcük ( ben-ben -ben ) tekrarı, seslerin uzatılması (uuuuuuyku ) ve blok (konuşmaya başlarken ya da konuşurken seste istemsizce durma) gibi davranışlarla, olağandışı yüksek sıklıkta ve uzun süreli kesintiye uğramasıdır. Kekemeliği olan çocuklarda veya yetişkinlerde temel kekemelik davranışlarının yanı sıra baş sallama, göz kırpma, ayağını yere vurma, ağzını kapatma, fısıltıyla söyleme, sözcük değiştirme gibi kaçınma davranışları da gözlemlenebilir.
Gelişimsel kekemelik genellikle 2-5 yaş arasında başlar. Bu yaş grubundaki çocuklarda kekemelik görülme oranı %5 tir. Bu yaş aralığında kekemelik yaşayan çocukların %75-80’i ise herhangi bir müdahaleye gerek kalmadan kendiliğinden iyileşir. Bu noktada kronik kekemelik risk faktörleri önemlidir. Yetişkin bireylerde ise kekemelik görülme oranı %1-2 civarındadır.
Kronik Kekemelik İçin Risk Faktörleri:
Kekemeliğin Başlangıç Yaşı: Kekemeliğin 3,5 yaşından sonra başlaması
Kekemeliğin Seyri Ve Tipi: Tekrarlarla başlayan kekemelik örüntüsüne blokların hatta kaçınma davranışlarının eklenmesi
Kekemeliğin Süresi: Kekemeliğin 6 aydan daha uzun sürmesi
Cinsiyet: Erkek olması
Genetik Yatkınlık: Birinci dereceden akrabalarda devam eden kekemelik öyküsünün bulunması
Mizaç: Çocuğun aşırı düzeyde kaygılı ve hassas olması, kendini suçlama eğiliminde olması, mükemmeliyetçi olması, duygularını ve davranışlarını düzenlemekte güçlük yaşaması
Ek Bozukluklar: Kekemeliğe eşlik eden başka dil ve konuşma bozukluklarının olması
Kekemelik Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar
1) Kekemeliğin nedeni psikolojiktir (korku, kaygı veren bir olay yaşaması)
Kesin olarak nedeni bilinmemekle birlikte son çalışmalar ağırlıklı olarak çoklu faktörler üzerinde durmaktadır (genetik, bilişsel, nörolojik, motor, dilsel, çevresel )
2) Çocuklar kekeleyen kişileri taklit ederek kekelemeye başlar
Kekemelik taklit yoluyla gelişmez
3) Kekemeliğin ortaya çıkışında anne baba etkilidir.
Anne baba kekemelik davranışı ortaya çıktıktan sonraki süreçte duygu, tutum ve davranışlarıyla kritik rol oynamaktadır.
4) Kekemelikte temel problem yanlış nefes alışkanlığıdır.
Kekemeliğin temelinde nefes problemi yatmaz, nefes ile ilgili durumlar kekemeliğin sonucunda oluşabilir.
5) ‘Sakin ol’ ‘yavaş konuş’ gibi söylemler kekemeliği olan bireyleri rahatlatır
Bu gibi ifadeler kekemeliği olan bireyleri rahatlatmanın aksine baskı yaratır ve strese sokabilir.
6) Kekemeliği olan insanlar daha zekidir/ zeki değildir.
Kekemeliğin zekâ ile bağlantısı yoktur.