KOAH Nedir ve Nedenleri Nelerdir?
KOAH (KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI) dünya çapında kadın ve erkekleri etkileyen, yaygın, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir kronik akciğer hastalığıdır.
Akciğerlerin hava yollarındaki değişikler ve daralma akciğerlere giren ve çıkan hava akımının kısıtlanmasına yol açar. Akciğer dokusunun tahrip olması, hava yollarını tıkayan balgam ve iltihap gelişimi uzun zamana yayılarak KOAH gelişimine neden olur.
Hastalık dünyada yetişkin nüfusun 10’da 1’ini etkiler. Dünya çapında en yaygın 3 ölüm nedenlerinden biridir. KOAH tanımından da yer aldığı gibi önlenebilir bir hastalık olup en önemli nedeni ise tütün ve tütün ürünlerinin (sigara, puro, nargile, elektronik sigara, ısıtılmış tütün ürünleri gibi ) kullanımıdır. Günümüzde tütün kullanımı yanında iç ve dış ortamda fosil yakıt (odun, kömür petrol, gaz) ile biyokütle (bitki sapları, tezek vb) dumanına ve hava kirliliğine maruz kalmada önemli risk faktörleri oluşturmaktadır. Pasif olarak tütün dumanına maruz kalma da KOAH gelişimine katkıda bulunmaktadır.
KOAH: Belirtiler ve Tedavi Yöntemleri
KOAH erken yaşta başlayabilir ve genç bireyleri etkileyebilir. Erken teşhis ve uygun tedavi yaklaşımları, risk faktörlerine maruziyetin azaltılması KOAH‘ın gelecekteki yükünü azaltmak için esastır. KOAH’da en sık görülen yakınmalar öksürük, balgam, nefes darlığı ve bazı hastalarda yorgunluk hissidir. KOAH tanısı sağlık kurumlarında basit ağrısız bir test olan “nefes ölçüm testi” ile kolayca konabilir.
KOAH tedavisinde nefes açıcı özellikte “inhaler”olarak adlandırılan solunum yolu ile uygulanan ilaçlar ile hava yollarında daralmanın azaltılıp hastanın olabildiğince rahatlatılması amaçlanmaktadır. Solunum yetmezliği olan KOAH’lı hastalarda evde oksijen tedavisi ve/veya evde solunum cihazı tedavisi gibi tedavilere ihtiyaç duyulabilmektedir. Hastalığın seyrini kötüleştiren hatta ölümlere neden olan alevlenmelerden ve zatürreden korunmak için grip ve zatürre aşıların yaptırılması ve nefes yoluyla ilaç tedavilerinin düzgün uygulanması gerekir. Bu tedavilerin yanı sıra sağlıklı beslenme, fiziksel aktivitelerini yapılması ve gerekirse akciğer rehabilitasyonun uygulanması hastaların günlük yaşamlarının daha kaliteli hale gelmesini sağlar.
Sağlıklı Nefes, Sağlıklı Dünya İçin;
Tütün ve tütün ürünlerini kullanmayın,
Düzenli ve dengeli beslenin,
Düzenli egzersiz yapın,
Maskenizi takın,
Aşınızı olun.
(16 Kasım 2022) Dünya KOAH Günü
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığına Karşı Küresel Girişim (GOLD) tarafından organize edilerek, 2002 yılından itibaren her yıl kasım ayının üçüncü çarşamba günü elliden fazla ülkede gerçekleştirilen Dünya KOAH günü etkinlikleri, toplumda hastalıkla ilgili farkındalık oluşturmak, yerel ve küresel çapta bir etki yaratmak için düzenlenmektedir.