Viral kanamalı ateşler (VKA) grubunda yer alan bir hastalıktır. Bu grup hastalıkların temel özelliği; Akut- sistemik-ateşli ve kanamalı hastalıklar olmasıdır. Bu grupta; Ebola, Marburg, Sarı humma, Lassa ateşi ve KKKA gibi hastalıklar yer alır. En sık görüleni KKKA’dir.
Dünya’da ilk kez 1944 yılında Kırım’da görülmüştür. Türkiye’de ilk kez 2002 yılında tespit edilmiştir. En sık görüldüğü iller Tokat, Sivas, Çorum, Yozgat’tır. KKKA kene aracılığı ile geçen bir virüsün sebep olduğu bir hastalıktır. Nairovirüs sebep olur. Kene aracılığı ile insanlara bulaşır. Ölüm oranı yüksektir, ülkemizde % 5 civarındadır.
Hastalık temel olarak küçük kan damarlarında hasar, pıhtılaşma bozukluğu ve organ yetmezliğine sebep olur. Ana bulaş yolu kene ısırığı ile olur. Ancak; kenelerin çıplak elle ezilmesi, enfekte hastaların kan ve vücut sıvılarıyla temas etmekle de bulaşabilir.
KLİNİK BULGULAR: Ateş, baş ağrısı, şiddetli halsizlik, eklem ağrısı, kas ağrısı, ishal, kusma, her tipte deri döküntüsü, vücudun her yerinde ortaya çıkabilen kanamalar (idrar yolundan, dışkı ile, kusma ile, vajinal yoldan, dişeti kanaması, cilt içi kanaması vb.)
TANI:
- Kan sayımında Trombositopeni en önemli ve mutlaka görülen bulgudur.
- Lökopeni de görülebilir.
- ALT-AST-CPK – LDH yükselmesi görülebilir.
- Esas tanı Elisa ve PCR testiyle konulur.
KORUNMA:
- Hayvancılıkla uğraşan kişiler eldiven ve uzun önlük kullanmalıdır.
- Keneler çıplak elle çıkarılmamalı, eldiven kullanılmalı ve elle ezilmemelidir.
- Bağ-bahçe işiyle uğraşanlar doğada gezinen gezginler açık renk pantolon tercih etmeli, dönüşte giysi kontrolü yapılmalıdır.
- Pantolon paçaları çorabın içine sokulursa kenenin vücudumuza tırmanması önlenir.
- Pantolon paçalarına kene kovucu spreyler (eczanelerde bulunabilinir) uygulanırsa keneler uzaklaştırılabilinir.
Vücudumuza yapışmış kan emen bir kene tespit ettiğimiz zaman en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmemiz gerekir. Keneyi mutlaka çıkartmak gerekir. Çıkarma işleminde en dikkat edilmesi gereken nokta şudur; ‘’Kene çıkartılmadan önce üzerine hiçbir kimyasal madde, zeytinyağı, dezenfektan vb. dökülmez ve asla kene yakılmaz. ‘’ bu tip uygulamalar kenenin kusmasına ve virüsü vücudumuza bırakmasına sebep olur. Hastalığı kapma şansımız artar.
İnce uçlu bir cımbızla kenenin vücuda yapıştığı yerden tutup hafifçe çekerek çıkartılır. Kene çıkartıldıktan sonra, cilt sabunlu suyla yıkanır sonra antiseptiklerle temizlenir.
Kene çıkartıldıktan sonra ağız kısmının deri içinde kalması önem arz etmez, doku bu birkaç gün içinde kendiliğinden atacaktır. Kene çıkartıldaktan sonraki 15 gün içinde; Ateş, ciddi halsizlik , adale eklem ağrısı, deri döküntüsü, kanama vb. gibi şikayeti olan hastalar en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmelidirler.
Bugün için dünya da tam etkin olan bir aşısı yoktur. Tedavide ise eksik olan kan ve kan ürünleri destek tedavi olarak verilir. Bazı antiviral ilaçlarda verilebilmektedir.